Terug naar het overzicht

Onderwerp kiezen voor je profielwerkstuk

In je eindexamenjaar werk je zelfstandig aan je profielwerkstuk. Student Robin van Doorn (23) won in 2012 een prijs met haar profielwerkstuk over het jappenkamp van haar oma. Haar advies: “Zoek een onderwerp waar je steeds naar wilt terugkeren. Dan voelt het niet als werk.”

Foto oma en haar vaderEen foto in haar oma’s huis was voor Robin van Doorn het begin van haar profielwerkstuk. Haar oma stond als kind naast haar vader in een uniform van het Nederlands-Indische leger (nu Indonesië) in de Tweede Wereldoorlog. “Ik wist dat mijn oma in Nederlands- Indië was geboren en ik vroeg vaak waarom haar vader dat uniform droeg. ‘Dat vertel ik nog wel een keer’, zei mijn oma dan. Maar ze vertelde niks. Van mijn moeder wist ik dat zij in een jappenkamp hadden gezeten; dat zijn strenge en wrede Japanse gevangenkampen voor onder andere burgers en militaire krijgsgevangen uit Nederlands-Indië."

Toen we een onderwerp moesten kiezen voor het profielwerkstuk, vroeg ik mijn oma of ik haar mocht interviewen over haar ervaringen in het jappenkamp. Dat vond ze heel moeilijk, maar ze deed het toch. Soms vertelde ze lachend de meest vreselijke details over dat kamp. Of ze stopte ineens middenin een zin en kon niet meer verder praten. Naast wat zij vertelde zocht ik meer informatie over het onderwerp. Ik wilde weten wat die jappenkampen nu precies waren, waarom er zo weinig aandacht voor is en waarom zo weinig mensen daarover konden of wilden praten. Mijn werkstuk heb ik daarom ‘Verzwegen geschiedenis’ genoemd. Ik ben blij dat ik de mensen zoals mijn oma uiteindelijk een stem heb kunnen geven.

Gaandeweg raakte ik zo geboeid door het onderwerp dat ik er steeds naar terug wilde keren. Dat is ook het advies dat ik scholieren wil geven. Kies een onderwerp dat je interesse heeft; waar je lang door geboeid blijft. Dan voelt het niet als ‘werk’. Ik heb er wel langer over gedaan dan de tachtig uren die ervoor staan. Nog een paar tips: begin op tijd en oriënteer je zodra je de opdracht krijgt. Doe regelmatig een beetje in plaats van alles op het laatst. Het lastige (of in mijn geval: het leuke) van het profielwerkstuk is dat je het zelfstandig met veel vrijheid mag maken. Het is wat mij betreft een voorproefje van je studententijd. Daar moet je vaker dit soort werkstukken maken.

Wat ik zelf moeilijk vond was de grote lijn in de gaten houden. Ik vind alles namelijk interessant, maar de docent geschiedenis die mij begeleidde, heeft mij daarin enorm gesteund. Hij was steeds zeer enthousiast over mijn vorderingen. Ik kreeg uiteindelijk een tien. Hij dacht dat we kans konden maken op de KNAW onderwijsprijs. Dit instituut looft jaarlijks prijzen uit voor de beste vwo-profielwerkstukken. Tot mijn grote verbazing won ik de eerste prijs voor het profiel cultuur en maatschappij.

Deze prijs heeft ook mijn studiekeuze beïnvloed. Ik ben breed geïnteresseerd, dus doe ik nu ook een brede multidisciplinaire studie Film- en Literatuurwetenschap. Daar zitten onder andere aspecten in van literatuur, film, psychologie, sociologie en geschiedenis.”